Als ondernemer ben je geregeld omringd door mensen, of het nu gaat om een netwerkborrel of een meeting met je team. Eenzaamheid lijkt daardoor op het eerste gezicht geen veelvoorkomend probleem. Maar het tegendeel is waar. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat ongeveer de helft van alle ondernemers te maken krijgt met eenzaamheid. Want waar vind je lotgenoten die exact dezelfde obstakels tegenkomen als jij? Kun je wel echt jezelf zijn als leidinggevende? En waar ligt de grens tussen je privé- en werkleven? Dit zijn vraagstukken waar ik ook zelf regelmatig tegenaan ben gelopen, en nog steeds doe. In dit artikel duiken we dieper in het fenomeen eenzaamheid in ondernemerschap en de tips en tricks om er niet aan onder te gaan.
Eenzaamheid en ondernemen
Een van mijn grootste passies als ondernemer is het ontmoeten van talloze inspirerende mensen met innovatieve ideeën, waarmee ik kan samenwerken om een uniek product te ontwikkelen. Zeker als startende ondernemer kom je constant nieuwe relaties tegen waarmee je het lief en leed van je carrière kunt delen. Maar hoe langer je actief bent als ondernemer, hoe unieker jouw situatie wordt. Met alle obstakels en al jouw specifieke beren op de weg die je onderweg tegenkomt, wordt het moeilijker om iemand te vinden die jouw verhaal van begin tot eind begrijpt en de nodige ondersteuning kan bieden.
Toen ik eenmaal langer actief was als ondernemer merkte ik dat ik minder en minder waardering van buitenaf ontving voor alle mijlpalen die ik behaalde. Waar men eerst nog wel eens een schouderklopje gaf, werd dat minder en minder hoe verder ik mezelf in het ondernemerschap ontwikkelde. Ik moest daarom leren om mezelf die waardering te geven die ik miste van buitenaf. Hoewel ik eraan gewend raakte dat die waardering minder werd, realiseerde ik me dat het enorm belangrijk is om mezelf af en toe een schouderklopje te geven, hoe gek dat ook voelt.
Ondernemerschap is topsport
Ondernemerschap lijkt voor veel mensen iets waar je binnen korte tijd stinkend rijk mee kan worden. Maar wat veel startende ondernemers onderschatten, is dat het runnen van een bedrijf een hele hoop onvoorziene uitdagingen met zich meebrengt. Ondernemen is topsport. Je bent voornamelijk aan het trainen en oefenen voordat je daadwerkelijk succesvol kan worden. En tijdens die training krijg je niet altijd een schouderklopje. Sterker nog, vaak ben je helemaal op jezelf aangewezen. Jij maakt de beslissingen zonder dat iemand je zegt of het geniaal of misschien niet zo’n goed idee is. Uiteindelijk moet je zelf je eigen schouderklopjes gaan geven, en dat voelt vreemd.
Als beginnende ondernemer werd ik al snel gestimuleerd door een rush die je door de eerste grote obstakels heen sleept. Maar na enige tijd begint dat gevoel uit te werken en realiseerde ik me dat ik niet altijd het schouderklopje ontvang dat ik nodig had om gemotiveerd te blijven. Op dat moment is het essentieel dat je in staat bent om dat gevoel te signaleren en jezelf de waardering te geven die je nodig hebt, wat zeker binnen de Nederlandse werkcultuur niet altijd vanzelfsprekend is. We zijn gewend om onze koppen niet boven het veld uit te laten steken en we zien succes, groei en vooruitgang als iets vanzelfsprekend. We straffen ons falen, maar vergeten vaak onze successen te vieren. En dat zorgt voor veel ondernemers voor een gevoel van onzekerheid en eenzaamheid. Want doe je het wel goed als er niemand is die je waardering geeft?
De remedie tegen eenzaamheid
Een van de belangrijkste realisaties voor ondernemers is het idee dat je het niet alleen hoeft te doen en dat kwetsbaarheid tonen je hoogstwaarschijnlijk verder brengt dan je kop in het zand steken en stug doorwerken. Soms zit de eenzaamheid zo hoog dat het tijd is om hulp te zoeken. Toen ik merkte dat ik het plezier in mijn werk begon te verliezen door het gebrek aan waardering en motivatie van buitenaf, gaf een mede-ondernemer me de tip om eens professionele hulp in te schakelen. Immers, je hoeft niet per se tot een burn-out te komen om om hulp te mogen vragen. De moeilijkste stap hierin was het zelf signaleren van de problemen waar ik tegenaan liep. Als niemand je regelmatig vraagt of het nog wel goed gaat, is het essentieel om zelf te kunnen signaleren dat er iets mis is.
Zelf schakel ik eens in de vijf jaar een professionele coach in, waarmee ik nauw samenwerk om mezelf opnieuw richting te geven. Dit geeft me meer zekerheid in mijn werk en zorgt ervoor dat ik onderweg niet het spoor bijster raak. Maar er zijn meer dingen die je kunt doen om als ondernemer sterker in je schoenen te staan:
1. Focus op de training in plaats van de wedstrijd
Veel ondernemers halen hun waardering uit de successen die ze behalen en de prijzen die ze winnen, maar wat als er even geen prijzen en successen in het vooruitschiet staan? Mijn zusje is ondernemer en was vroeger actief als topsporter. De mensen om haar heen vertelden haar altijd dat ze zich moest focussen op de training in plaats van op de wedstrijd. Als je plezier hebt in het proces, dan is de uitkomst helemaal niet meer zo belangrijk. Natuurlijk is het een flinke boost voor je zelfvertrouwen om af en toe een prijs binnen te slepen, maar plezier in het proces daaromheen is minstens zo belangrijk. Zodra je het streven naar succes kan loslaten, heb je ook minder waardering nodig die voortkomen uit grote mijlpalen.
2. Schakel hulp in
Je hoeft het niet alleen te doen, dus zoek hulp wanneer je er zelf niet uitkomt. Schakel een professionele coach in of zoek mensen op die in dezelfde situatie zitten of hebben gezeten. Niet alleen voor het uitwisselen van tips en tricks op het gebied van werk, maar ook voor advies voor je werk- en privé balans. Hoe verdeel je bijvoorbeeld de balans tussen jouw rol als ondernemer en je rol als partner of vader/moeder? En wat doe je met je bedrijf als je privéleven even alle aandacht nodig heeft? Het vinden van de juiste persoon om hierover te praten kan een uitdaging zijn. Iemand moet dezelfde ervaring hebben, maar ook een persoonlijke klik is belangrijk. Verbreed je horizon en ontmoet ondernemers om je heen, en wie weet zit er iemand tussen waar je je comfortabel genoeg bij voelt om het over deze onderwerpen te hebben.
3. Omarm de eenzaamheid
Als leider van een bedrijf is het moeilijk om je kwetsbaar op te stellen en aan te geven dat je hulp nodig hebt bij het nemen van een beslissing. De werkvloer wordt nog steeds gezien als een plek van hiërarchie, dus het kan raar aanvoelen om als leidinggevende je team om advies te vragen. Zeker bij een groeiend bedrijf kan het lastig zijn om je kwetsbaar op te stellen. Immers, hoe meer werknemers je in dienst hebt, hoe verder je persoonlijk van ze af komt te staan. Belangrijk om te onthouden is dat dit een onderdeel is van het ondernemerschap, en dat het onmogelijk is om al je werknemers als vrienden te beschouwen.
Ondernemers zijn over het algemeen ook wat eigenwijs, wat ook weer een gevoel van eenzaamheid met zich mee kan brengen. Je bent immers eigenwijs genoeg om je eigen ideeën te realiseren, ook al is niet iedereen het daarmee eens. En hoewel eenzaamheid beladen overkomt, is het een onmisbaar onderdeel van ondernemerschap, en misschien wel een van de moeilijkste maar meest waardevolle lessen in je carrière. Dus omarm de uitdagingen die bij ondernemerschap komen kijken, maar leer jezelf bewust te worden van de moeilijkheden waar je tegenaan loopt. Zoek de juiste mensen op of de juiste coach die je soms toch het schouderklopje kan geven om je gemotiveerd te houden. Want hoewel het leiden van een bedrijf soms eenzaam voelt, je staat er niet alleen voor