De gezondheid van een ondernemer
Eén ding wat te allen tijde centraal zou moeten staan bij ondernemers is hun eigen gezondheid. Wat me echter vaak opvalt, is dat zij dit snel links laten liggen wanneer de druk begint te stijgen.
Als eigenaar van een bedrijf ben je altijd druk bezig. Jij bent het aanspreekpunt als er problemen zijn, jij bent degene die de keuzes maakt en jij bent degene waar de positieve energie vandaan moet komen. Iedereen kijkt altijd naar de ondernemer. Dit zie je vooral in de beginfase van een start-up.
Als oprichter ben je zo hard aan het werk, zo hard aan het stressen en zo hard bezig in je hoofd dat je vergeet dat jij eigenlijk het bedrijf bent, en dat zonder jou het bedrijf het dus niet overleeft! Daarom benadruk ik ook altijd hoe ontzettend belangrijk het is dat je fysieke en mentale gezondheid als ondernemer centraal moeten staan in je dagelijks leven. Want wie maakt anders de juiste en gezonde keuzes voor de toekomst van het bedrijf?
Goed voor jezelf zorgen kun je op drie manieren doen:
1. Een gezonde fysieke levensstijl creëren voor jezelf.
Een gezonde levensstijl creëren voor jezelf begint bij je fysieke gezondheid. Dit houdt in dat je genoeg lichaamsbeweging krijgt, gezond eet en in principe constant de juiste keuzes maakt voor je lichaam. Ik zie dat veel ondernemers dit vergeten wanneer ze het druk(ker) beginnen te krijgen. Vaak laten ze hun hobby’s en sport als eerste vallen, want dat heeft geen toegevoegde waarde voor hun bedrijf. Of ze blijven liever wat langer hangen tijdens etentjes en borrels, omdat het toch al gezellig is. Het gevolg hiervan is dat je snel de ongezonde kant op gaat wat uiteindelijk een aanslag vormt op je lichaam. Tot je op het punt komt dat je het niet meer aankan.
Wat resulteert in niet meer de juiste keuzes kunnen maken, sneller ziek worden en je mentale aanwezigheid die steeds meer afneemt. Feitelijk gezien, als jij je fit voelt en ‘in shape’ bent, zit je veel beter in je vel. En hoe fitter je bent, des te geestelijk fit je functioneert. Mijn advies: maak als ondernemer dus écht tijd vrij in je agenda voor sport.
2. Een gezonde mentale- en psychische denkwijze kunnen behouden.
Ondernemen brengt veel stress met zich mee. Als oprichter ben je mentaal gezien veel bezig in je hoofd, waarbij je veel moet nadenken, aan moet sturen en keuzes moet maken. Je hersenen zijn constant hard aan het werk en voortdurend aan het kijken naar de volgende stap. Maar wat de ondernemer wel eens vergeet in al zijn drukke gedachten, is dat hij juist vrijheid moet creëren in zijn hoofd. Vrijheid om creatief en analytisch te zijn, en vrijheid om overzichtelijk de juiste keuze te kunnen maken. Wat ik namelijk vaak zie, is dat ondernemers op een gegeven moment korte termijn keuzes gaan maken en niet meer verder kijken omdat hun hoofd te vol zit.
In principe begin je eigenlijk als ondernemer altijd met een klein bedrijf. Hiervoor heb je een strategie en die ga je uitvoeren. Alleen, hoe groter je bedrijf wordt, des te groter de impact die jouw beslissingen gaan worden. Als je bijvoorbeeld een team aanstuurt met 50 personeelsleden en je neemt een verkeerde bocht in je beslissingen, heeft die beslissing invloed op alle 50 personeelsleden. De consequenties van jouw keuzes kunnen dus drastische gevolgen hebben voor het gehele bedrijf. Daarom vind ik het ook zo belangrijk dat je je als ondernemer realiseert, dat als jij gezond bent in je hoofd en de tijd neemt om je beslissingen te maken, dat je dan ook mentaal sterk genoeg bent om de juiste richting te kiezen.
Er zijn bepaalde oefeningen om een gezonde mentale denkwijze te kunnen behouden. Denk aan sporten, mindfulness, yoga, de tijd nemen om dingen te doen die je leuk vindt of waar je je prettig bij voelt, hobby’s, naar de bioscoop gaan, etc. Eigenlijk dus activiteiten waar je niet te veel je hersenen voor nodig hebt, zodat je mentaal tot rust kan komen. Het belangrijkste is dat je op het moment dat je het heel druk hebt in je hoofd, je het tegenovergestelde gaat doen: afstand nemen van hetgeen wat je bezighoudt en even een moment van rust te pakken. Stel je merkt dat het allemaal te hard op je afkomt, dan heb je niet per se een mentaal probleem, maar juist meer een organisatorisch probleem. Dan kan het zijn dat je niet alles zorgvuldig op orde hebt of dat je juist veel naar je toe trekt. Mentale gezondheid draait dus om rust, de juiste keuzes kunnen maken, duidelijke afspraken maken en de juiste verwachtingen aan kunnen geven.
3. Jouw geluksfactor stimuleren.
Doe jij eigenlijk wel de dingen waarbij jij je prettig bij voelt? Dit is een vraag die eigenlijk voor iedereen wel relevant is. Wat je vaak ziet, is dat je werkzaamheden aangewezen krijgt, waar je wel talent voor hebt, maar waar je geen energie van krijgt. Zo ja, dan moet je jezelf ook gaan afvragen: ‘Doe ik wel de juiste dingen en zijn dit dingen waar ik ook plezier in heb?’ Want als je de juiste dingen doet waar je plezier in hebt, dan krijg je daar weer positieve energie van en zit je heel anders in je vel. Zowel mentaal als fysiek. Als jij bijvoorbeeld elke dag helemaal uitgeput thuiskomt, dan is het ook heel erg logisch dat je dat gaat compenseren op je fysieke en mentale gezondheid.
Wat ik nog vaker bij ondernemers zie, is dat ze taken op zich nemen waar ze geen energie van krijgen en niet eens tijd voor hebben. Ze kunnen er dan wel talent voor hebben en goede resultaten behalen, maar de werkzaamheden blijven komen en zijn zwaar voor hun gezondheid. Op deze manier brandt je energie op wat je als baas uitstraalt in je bedrijf en deze energie pakken jouw werknemers weer over.
Doe ik wel de dingen die ik leuk vind en waar ik ook goed in ben?
En geven deze werkzaamheden mij wel de juiste, positieve energie?
Leef ik wel gezond genoeg?
Beweeg ik genoeg?
Ben ik niet gestrest?
Doe ik eigenlijk wel de dingen die mij gelukkig maken?
Als dit niet zo is, dan is het misschien tijd om wat dingen anders te gaan doen. Misschien kun je wat in je werkzaamheden verwisselen of veranderingen aanbrengen in je levensstijl en werkomgeving. Want op het moment dat jij als ondernemer niet optimaal kan presteren, niet positief bent en niet lekker in je vel zit, hebben alle mensen die bij jou werken er last van. Je medewerkers gaan uiteindelijk dit gedrag ook overnemen, waardoor de bedrijfssfeer en motivatie zal dalen.
Een goed voorbeeld en een goede oefening die ik eigenlijk elk kwartaal doe, is een reflecterende tabel te maken. Hier plan ik ongeveer twee dagen voor in om tot rust te komen, na te denken en te reflecteren op wat ik nou zelf wil en hoe ik zelf in elkaar zit.
Allereerst begin ik met al mijn kwartaalwerkzaamheden op een rijtje te zetten. Dit zijn al de vaste werkzaamheden waar ik mij als ondernemer mee bezig houd: mijn vaste afspraken, to-do lijstjes, etc. Deze werkzaamheden ga ik één voor één af en reflecteer ik naar mezelf aan de hand van plusjes (+) en minnetjes (-).
Hoe tijdsintensief zijn deze werkzaamheden?
Hoe veel talent heb ik ervoor?
Krijg ik er überhaupt energie van?
De plusjes (+) staan in dit geval voor de werkzaamheden waar ik energie van krijg en de minnetjes (-) voor de werkzaamheden die mij energie kosten. Zo creëer ik dus elk kwartaal een goed overzicht en zorg ik ervoor dat ik de werkzaamheden nastreef waar ik talent voor heb en energie van krijg.
Een extra vraag die je jezelf hierbij het beste kunt stellen is: als ik deze taak perfect zou willen uitvoeren, hoeveel tijd zou ik hieraan dan kwijt moeten zijn?
Zo zorg je ervoor dat je kwaliteit kunt blijven leveren en heb je ook een consequent overzicht van de realistische tijdsduur van jouw werkzaamheden.
Werkzaamheden/ Omschrijving |
Tijdsintensief |
Talent |
Energie |
Vergaderingen |
Veel |
+ |
- |
Project X |
Weinig |
+ |
+ |
Project X |
Medium |
- |
- |
Project X |
Veel |
= |
+ |