Als je begint met ondernemen, ben je over het algemeen vol vertrouwen in het succes van je onderneming. Immers, je zou niet vol enthousiasme een bedrijf starten als je van tevoren verwacht dat het mis zal gaan. Toch laten de statistieken zien dat veel bedrijven al binnen het eerste jaar de handdoek in de ring gooien. Maar zelfs bedrijven die jarenlang succesvol zijn geweest, zijn niet immuun voor het risico van faillissement. Denk bijvoorbeeld aan bekende namen als BCC of Van Moof, die ondanks hun eerdere successen uiteindelijk toch ten onder zijn gegaan.
De angst voor faillissement
Als beginnend ondernemer ga je ervan uit dat je zal slagen; anders zou je niet eens aan het avontuur beginnen. Maar wanneer je voor de eerste keer tegenslag ervaart, kan die zelfverzekerdheid plotseling omslaan in angst voor het falen. Immers, er zijn talloze situaties en beslissingen die het succes van een bedrijf kunnen beïnvloeden, en het is niet moeilijk om jezelf te verliezen in de gedachte aan wat er allemaal mis zou kunnen gaan. Hoe je omgaat met die angst, bepaalt uiteindelijk je succes als ondernemer. Het vergt doorzettingsvermogen en veerkracht om tegenslagen te overwinnen en flexibel genoeg te zijn om creatieve oplossingen te bedenken voor de problemen die je onderweg tegenkomt. Die kracht is essentieel om overeind te blijven staan als ondernemer.
Neem bijvoorbeeld onze ervaring bij Billink, waar we zo’n tien jaar geleden een fase van verminderde omzet doormaakten en ons businessmodel moesten heroverwegen. We merkten dat de markt ons product niet zo goed oppikten als dat van onze concurrenten, die een iets ander businessmodel hadden. We beseften dat we te lang bleven vasthouden aan onze bestaande aanpak en begonnen ons af te vragen wat de toekomst voor ons bedrijf zou brengen. Op dat moment stonden we voor een drie keuzes:
- We konden ons businessmodel aanpassen en meer in lijn komen met onze concurrenten.
- We konden vasthouden aan onze bestaande strategie en het risico lopen om de boot te missen.
- We konden besluiten te stoppen met het bedrijf, simpelweg omdat we geen toekomst zagen in ons model of een alternatief.
Uiteindelijk kozen we ervoor om ons product anders aan te bieden en snel te schakelen, wat een positief effect had op onze situatie.
Angst blijft een ding
Zelfs na deze uitdaging zijn er nog talloze momenten geweest waarop ik twijfelde of we het zouden redden. Ik dacht altijd dat na het opzetten van een succesvol bedrijf, de kans op faillissement kleiner werd. Maar het is belangrijk om als ondernemer alert te blijven op potentiële problemen en proactief te zijn in het aanpakken ervan. Angst kan hierbij zelfs een nuttige emotie zijn, omdat het de urgentie van de situatie aangeeft en ons dwingt om kritisch te blijven kijken naar onze bedrijfsvoering.
Een paar jaar geleden ontdekten we bijvoorbeeld dat we op onze financiële afdeling niet de juiste controles hadden ingesteld om de snelle groei van ons bedrijf bij te benen. In een paar weken tijd hebben we al onze processen opnieuw bekeken en gelukkig bleken de cijfers uiteindelijk te kloppen. Maar als dat niet het geval was geweest, had het fataal kunnen zijn voor ons bedrijf.
Dus zelfs na vijftien jaar Billink ervaren we nog steeds af en toe momenten van angst, waarbij we ons afvragen of alles wel goed gaat. Als ondernemer draag je immers de verantwoordelijkheid voor het voortbestaan van je bedrijf, en die verantwoordelijkheid brengt nu eenmaal angst met zich mee. Het is belangrijk om te erkennen dat alle beslissingen die je neemt risico's met zich meebrengen en dat angst niet per se een raadgever is. Het is eerder een signaal dat je waarschuwt voor mogelijke gevaren. Hoewel angst niet de basis zou moeten zijn voor je besluitvorming, kan het wel dienen als een herinnering om altijd alert te blijven en zorgvuldig beslissingen te nemen om te voorkomen dat je bedrijf in gevaar komt.