Ondernemen en investeren: twee compleet verschillende dingen
Bijna iedereen heeft wel een ideaalbeeld wat betreft zijn of haar carrièrepad. Nadat ik in Amerika had gezeten creëerde ik een fantastisch droombeeld: naast ondernemen zou ik investeren in verschillende inspirerende bedrijven en op die manier een portfolio met interessante projecten opbouwen. Echter, soms kom je erachter dat je ideaalbeeld eigenlijk helemaal niet zo ideaal bleek en je te veel door een roze bril hebt gekeken. Hoe meer ik me verdiepte in de wereld van investeren, hoe meer ik me besefte dat het totaal niet was wat ik ervan verwachtte. Het was confronterend en een emotioneel moment toen ik erachter kwam dat mijn beeld van investeren niet zo ideaal was als dat ik me had voorgesteld. Dat gebeurt natuurlijk niet ineens, maar besef je meer en meer tot op het moment dat je de conclusie moet trekken dat het inderdaad niet bij je past, en dat moment doet pijn. Uiteindelijk hielp het me met de realisatie dat ik een ondernemer in hart en nieren ben, en het investeren en alle financiële aspecten die daarbij komen kijken liever aan iemand anders overlaat.
De trek naar investeren
Van jongs af aan heb ik al een ondernemend karakter. Ik merkte al snel dat ik een passie had voor dingen organiseren en het niet erg vond om me in te zetten voor een project dat nog niet bestond. Ik had mijn eigen website gebouwd en voelde de passie van uitwerken van mijn ideeën door mijn aderen stromen. Op de middelbare school had ik klasgenoten die zelf ook bezig waren met hun eigen project, zoals een website, maar nog wat geld nodig hadden om verder te raken. Omdat ik zelf al wat geld aan het verdienen was met mijn eigen projecten, besloot ik soms wat geld te investeren in andermans projecten. Zo begon ik, naast het ondernemen, op jonge leeftijd ook al met investeren, ook al had ik op die leeftijd nog nooit van die term gehoord. Zo wilde iemand een website script kopen, wat neer zou komen op een investering van zo’n €500 tot €700 euro. Ik investeerde mijn eigen geld in zijn project om het op een later moment weer terug te verdienen. Destijds realiseerde ik me nog niet dat dit een van mijn eerste investeringsprojecten zou worden.
Omdat ik op zo’n jonge leeftijd al investeringsprojectjes aan het oppakken was, heb ik het vak nooit heel serieus genomen. Pas toen ik serieus begon met ondernemen, kwam ik in aanraking met professionele vormen van investeren, waaronder Venture Capital, waar je een aandeel neemt in een bedrijf zodat het sneller kan groeien en je je investering kan terugverdienen, en als het meezit met winst. Ik zag Venture Capitals altijd als mensen met een passie voor geld en winst maken, terwijl mijn passie meer lag in de onderneming zelf. Toch wilde ik proberen om meer investeringsprojecten op te pakken, omdat ik nog steeds voor mezelf dacht dat dit de richting was die ik op wilde gaan: andere mensen (financieel) helpen hun droom waar te maken.
Mijn ideaalbeeld van investeren
In mijn droom had ik een prachtig beeld van investeren. Ik had voor ogen dat ik inspirerende mensen zou ontmoeten met een geniaal idee voor een bedrijf of project. Samen konden we dan gaan nadenken over hoe we dat werkelijkheid kunnen maken. Ik zou zorgen voor de investering, maar ook meedenken met hoe we deze investeringen het beste konden inzetten en hoe we strategisch een mooi bedrijf op poten konden helpen. In mijn droom lag investeren veel dichter bij het vak van ondernemen. Maar het bleek dat je als investeerder juist het ondernemende gedeelte van een groeiend bedrijf los moet kunnen laten, en je enkel moet richten op de financiële zaken.
TMM Ventures
Toen ik bezig was met Billink, merkte ik dat ik het erg leuk vond om andere ondernemers te spreken over hun bedrijf en uitdagingen. Soms kwam het voor dat mensen vroegen of ik wat kon helpen met een project waar ze mee bezig waren, bijvoorbeeld in de avonduren. Zonder daarvoor betaald te worden hielp ik ze dan met een voor mij klein project, maar voor hen een grote stap voor hun bedrijf. Toen ik erachter kwam dat ik dat erg leuk vond, ben ik gaan nadenken hoe ik daar misschien meer tijd voor kon maken. Zo ben ik samen met mijn compagnons Rutger en Silvan TMM Ventures begonnen. In drie jaar tijd hebben we vijftien investeringen gedaan en een team van maar liefst twintig developers ingezet bij de projecten waarin we investeerden. We deden alles zelf: van ideeën beoordelen tot de financiering met eigen geld en het juridische papierwerk. Dat was enorm leerzaam, omdat ik voorheen eigenlijk helemaal niet wist hoe dat werkte. Maar na enige tijd bleek het ook een valkuil.
Van ondernemer kwam ik in een nieuwe rol terecht als investeerder, en na die vijftien investeringen besefte ik me dat investeren een compleet ander vak is dan ondernemen. Als investeerder bied je de middelen om een andere ondernemer zijn/haar werk te kunnen laten doen en een bedrijf te laten groeien. Je moet op afstand kunnen blijven staan en je eigenlijk niet te veel bemoeien met de keuzes die door de ondernemer worden gemaakt. Natuurlijk kun je meedenken, maar het is niet jouw bedrijf. Immers, als je 15 projecten tegelijkertijd hebt lopen, heb je helemaal geen tijd om diep in elk project te duiken. Omdat ik meer afstand moest nemen, besefte ik me dat ik juist het ondernemende aspect zo leuk vind, en niet het investeren. Dat bleek achteraf misschien wat naïef. Elk jaar maak ik een lijstje met dingen die ik leuk vond om te doen dat jaar en dingen die ik minder leuk vond. En op dit lijstje bleek elk jaar dat investeren niet onder de leuke dingen viel. Ik had het dus al veel eerder kunnen signaleren.
Investeren is een vak apart
Ik kwam er na een aantal jaar bij TMM Ventures achter dat investeren eigenlijk niet zo goed bij mijn passie aansluit. Ik vind het creatieve gedeelte van het ontwikkelen van een bedrijf en het bieden van kansen aan mensen die ondernemer willen worden veel leuker. Ik heb door deze ervaring wel veel respect gekregen voor investeerders, omdat het veel ingewikkelder en analytischer is dan ik dacht, wat een hoop tijd en moeite vergt. Investeren bestaat voor een groot gedeelte van je werktijd uit twee belangrijke aspecten die mij niet helemaal bleken te liggen:
- Financieel aspect: Er wordt heel veel tijd besteed aan geld en het analyseren van het financiële gedeelte van een bedrijf. Investeren draait veel meer om het kijken naar de cijfertjes en risico-inschatting. En waar je als ondernemer aan de tekentafel zit, zit je als investeerder met je neus in de spreadsheets.
- Juridisch aspect: Investeren bestaat voor een groot deel uit het dichttimmeren van contracten, overeenkomsten en afspraken. Dit is nodig als er dingen niet goed lopen met de ondernemer waarmee je werkt. Op het moment dat het niet helemaal lekker loopt, moet je kunnen terugvallen op afspraken die je hebt gemaakt. Zeker als er een grote investering in zit. Wij waren hierin nog naïef en hebben regelmatig contractloos gewerkt. Als ondernemers regelen we dat wel even met elkaar als je er niet uitkomt, maar dat bleek een stuk ingewikkelder te liggen.
Daarnaast moet je je rol als ondernemer loslaten en afstand nemen van het bedrijf, wat ik als ondernemer in hart en nieren moeilijk vind. Vanuit mijn enthousiasme wil ik meedoen en samenwerken. Maar dat kan vaak niet als investeerder, zeker als je meerdere projecten tegelijkertijd hebt lopen.
Falen bestaat niet
Het besef dat investeren op de manier dat TMM Ventures dat deed niets voor mij was, voelde als een teleurstelling. Immers, ik had altijd gedacht dat investeren een groot onderdeel van mijn leven zou worden. Mijn moeder zei altijd: “Falen of mislukken bestaat niet”. Je hebt namelijk al een hoop ervaring opgedaan en daar als het goed is ook van geleerd. Hetzelfde gebeurde bij investeren: het is niet geworden wat ik ervan had gehoopt, maar ik weet inmiddels wél hoe je financiële spreadsheets moet lezen, juridische documenten moet opstellen en welke zekerheden en termen gebruikt worden in het investeringslandschap. En ik weet nu ook dat het niet is waar mijn passie ligt. Ik zie dat persoonlijk als enorm waardevolle lessen, waar ik in mijn toekomst als ondernemer rekening mee kan houden.