Ondernemerschap en durven: Risico’s nemen hoort erbij
Mensen vertellen me geregeld dat het lijkt alsof er altijd zoveel verandert in mijn leven. Hierdoor lijkt de enige constante factor het feit dat er continu zo veel gaande is. Dit begon bij mij al op vroege leeftijd. Op mijn zestiende vertrok ik uit mijn ouderlijk huis naar Japan, waar ik een hele zomer bij een gastgezin woonde. Daarnaast heb ik in verschillende landen gestudeerd, maar nooit de gebruikelijke locaties. Waar mijn medestudenten naar dezelfde locaties verhuisden, streek ik neer in landen als Litouwen en Amerika. Ik had al vanaf jonge leeftijd behoefte om het anders te doen, ook op carrière gebied. En in plaats van het gebruikelijke pad te bewandelen, koos ik ervoor om ondernemer te worden.
Ondernemerschap gaat vaak hand in hand met lef. Immers, je moet het wel durven om zonder garantie op succes je eigen bedrijf op te starten. Niet alleen komt hier een aardige investering van tijd, geld en moeite bij kijken, maar je moet het vaak ook nog eens alleen doen. Ondernemerschap zit in je en valt niet zomaar te leren. Een van de belangrijkste eigenschappen van een ondernemer zijn eigenwijsheid en lef. Waar andere mensen kiezen voor de gebaande paden, duikt een ondernemer liever in het diepe. Het is niet zo dat ze niet nadenken over de beslissingen die ze nemen. Ze hebben het lef om actiegericht een nieuwe weg in te slaan, ook al is de eindbestemming nog onzeker.
Radicale beslissingen: kleine en grote bedrijven
Een grote beslissing komt normaliter niet uit de lucht vallen, maar komt vaak voort uit een bepaalde bestaande situatie en zie je, zeker in de verdere stadia van een bedrijf, van een afstandje aankomen. Dit geeft je de tijd om na te denken over hoe je een specifiek probleem wilt aanpakken en welke maatregelen je in gaat zetten om hiermee aan de slag te gaan. Hoe groter je bedrijf, hoe meer tijd je hebt om strategisch na te denken over grote beslissingen, en hoe meer mensen je om je heen hebt waarmee je deze beslissing kunt bespreken.
Als beginnende ondernemer heb je deze luxe nog niet. Je bent nog volop bezig met het ontwikkelen van je bedrijf en vervult meerdere rollen zelf, waardoor je meestal niet de tijd hebt om lang na te denken over specifieke beslissingen. Spontane situaties komen vaker voor, en je hebt geen andere keuze dan daar snel op in te spelen. Maarten van Dijk heeft dit naar mijn idee mooi verwoord. Hij stelde voor om je onderneming eens te vergelijken met een gele Amerikaanse schoolbus. Jij bent de chauffeur. Als de bus leeg is (beginnend bedrijf), stuur je naar links of naar rechts met de bus. De enige die hier last van heeft, ben jij zelf. Maar zie nu de bus eens helemaal vol voor je. Als je nu naar rechts gaat en dit verkeerd is, heeft opeens de hele bus er last van!
Onderbuikgevoel
Als ondernemer maak je keuzes vaak op basis van een onderbuikgevoel en de kennis die je hebt opgebouwd van je eigen markt en specialisatie. Dat ligt anders bij grotere bedrijven. Als groot bedrijf worden beslissingen genomen na langere beraadslaging met het management team. Zo’n beslissing is een stuk analytischer en kost meer tijd, informatie, samenwerking en energie. Waar we bij Billink bijvoorbeeld vroeger een beslissing maakten onder het genot van een hapje en een drankje en wat leuke ideeën uitwisselden, doen we dit nu door middel van een testpanel en werken we samen met externe bureaus en experts om ervoor te zorgen dat onze keuzes goed uitpakken. Niet alleen komen er bij een groter bedrijf meer factoren kijken die beïnvloed kunnen worden door een bepaalde beslissing. Je werkt vaak ook met meerdere mensen samen waardoor je niet meer radicaal een beslissing kunt nemen zonder het eerst te overleggen.
Ondernemers met lef
Een goed voorbeeld van een ondernemer met lef is Jessica Risch, founder en CEO van Woosa. Na een tijdje bij ons in dienst te zijn geweest bij Mempay, besloot Jessica in het ondernemerschap te duiken. Onder andere dankzij haar durf om risico’s en radicale beslissingen te nemen, is Woosa inmiddels uitgegroeid tot een stabiel en succesvol bedrijf. Hoewel je met organisatie en strategie ver kunt komen, is het nemen van spontane en risky beslissingen, zeker in een jong bedrijf, enorm belangrijk. In dat geval is het over het algemeen waardevoller om 10 snelle keuzes te maken, waarvan 1 of 2 keuzes misschien niet goed uitpakken in plaats van helemaal geen keuzes maken en daardoor geen vooruitgang of zelfs achteruitgang te boeken. Een kenmerk van ondernemerschap is dan ook om groot te durven denken. Een goed voorbeeld hiervan is Elon Musk, die zijn volledige bedrijf PayPal heeft verkocht en vervolgens alle opbrengsten investeert in een nieuw project. Voor hem voelt het niet als de juiste beslissing als hij niet alles op het spel zet. Ikzelf durf dat niet altijd en heb altijd wel iets van zekerheid nodig, maar ik heb daar wel bewondering voor.
Ondernemerschap is een persoonlijkheid
Ook als werkgever komt mijn persoonlijkheid als ondernemer naar boven. Als ik op zoek ben naar nieuwe mensen, stel ik tijdens sollicitaties dan ook de vraag of men risico’s durft te nemen. Op basis van hun antwoord weet ik dan of ze een durvend en ondernemend karakter hebben of dat ze zich comfortabeler voelen in stabiliteit en orde. Beide karakters zijn enorm waardevol voor een bedrijf, en je wilt zeker niet alleen maar durvers aannemen. Een perfecte balans tussen doeners en denkers is cruciaal voor een groeiend maar stabiel bedrijf.
Ondernemerschap zit in je bloed en beperkt zich niet alleen tot het werkleven. Ondernemers kenmerken zich ook privé: ze nemen vaak radicale beslissingen en maken grote stappen. Hoewel stabiliteit en rust soms heerlijk zijn, moet er geregeld wat gebeuren om de boel weer uitdagend en spannend te maken. Zo heb ik zelf niet lang geleden de stap genomen om vanuit de stad naar het platteland te verhuizen. Dat is een stap waar veel mensen over het algemeen lang over nadenken en het uiteindelijk misschien toch maar niet doen. Voor mij voelde het direct aan als de juiste beslissing, een nieuwe stap met nieuwe uitdagingen en mogelijkheden.